Kwaśnica to duma tradycyjnej kuchni żywieckiej – esencjonalna, kwaśna i rozgrzewająca zupa, bez której nie może się obejść żadne prawdziwe góralskie biesiadowanie. To potrawa regionalna z Żywca, której historia sięga dawnych czasów, gdy beskidzcy górale potrzebowali sycących i wzmacniających posiłków, idealnych na chłodne dni.
Czym różni się kwaśnica żywiecka od klasycznej kapuśniaku? Przede wszystkim intensywnością smaku. Kwaśnica to zupa gotowana wyłącznie na kiszonej kapuście i jej soku, bez dodatku innych warzyw, co nadaje jej charakterystyczną, wyrazistą kwasowość. Tradycyjnie przygotowuje się ją na tłustym mięsie, najczęściej na żeberkach lub golonce, co sprawia, że jest niezwykle aromatyczna i sycąca. Podawana z pajdą chleba, często z dodatkiem ziemniaków, to prawdziwa uczta dla miłośników góralskich smaków.
Przepis na kwaśnicę żywiecką
Porcja dla: 4–6 osób
Czas przygotowania: 2 godziny
Składniki:
- 1 kg kiszonej kapusty (najlepiej domowej)
- 1 litr soku z kiszonej kapusty (jeśli kapusta jest bardzo kwaśna, można dodać mniej)
- 700 g żeberek wieprzowych lub kawałek wędzonej golonki
- 200 g wędzonego boczku (opcjonalnie)
- 2 liście laurowe
- 3–4 ziarna ziela angielskiego
- 1 łyżeczka kminku
- sól i pieprz do smaku
- 1,5 litra wody
- opcjonalnie: 4 ziemniaki do podania osobno
Przygotowanie:
- Gotowanie mięsa: Żeberka lub golonkę umyj i przełóż do dużego garnka. Zalej wodą, dodaj liście laurowe i ziele angielskie. Gotuj na małym ogniu przez około 60 minut, aż mięso będzie miękkie i zacznie odchodzić od kości. Jeśli używasz boczku, pokrój go w kostkę i dodaj do wywaru pod koniec gotowania mięsa.
- Kapusta: W międzyczasie posiekaj kiszoną kapustę (jeśli jest bardzo długa). Jeśli jest bardzo kwaśna, możesz ją lekko przepłukać, ale prawdziwa kwaśnica powinna być intensywna w smaku!
- Łączenie składników: Do gotującego się wywaru dodaj kapustę oraz kminek. Wlej także sok z kiszonej kapusty i gotuj całość przez kolejne 40 minut, aż wszystkie smaki się połączą.
- Doprawianie: Spróbuj zupy i dopraw solą oraz pieprzem według uznania. Jeśli jest za mało kwaśna, dodaj więcej soku z kapusty.
- Podanie: Kwaśnicę najlepiej serwować gorącą, z kawałkiem ugotowanego mięsa oraz pajdą świeżego chleba. Można ją także podawać z osobno ugotowanymi ziemniakami, które doskonale komponują się z jej intensywnym smakiem.
Wartości odżywcze (na 1 porcję):
- Kalorie: ok. 450 kcal
- Białko: 30 g
- Tłuszcze: 28 g
- Węglowodany: 20 g
Kwaśnica żywiecka to danie samo w sobie sycące, ale jeszcze lepiej smakuje z kromką chrupiącego chleba lub ziemniakami polanymi skwarkami. Górale często popijają ją domową śliwowicą lub regionalnym piwem, co dodatkowo podkreśla jej wyrazisty smak.
Jak zmodyfikować przepis?
- Lżejsza wersja: Możesz przygotować kwaśnicę na chudym mięsie, np. na mięsie drobiowym, i ograniczyć ilość boczku.
- Wersja bardziej mięsna: Dodaj do kwaśnicy kawałek wędzonej kiełbasy, co nada jej jeszcze bardziej wyrazistego aromatu.
- Bardziej treściwa wersja: Niektórzy dodają do kwaśnicy garść suszonych grzybów, co nadaje jej wyjątkowego leśnego aromatu.
Kwaśnica żywiecka to prawdziwa kwintesencja góralskiej kuchni – kwaśna, mięsista i niezwykle aromatyczna. Jeśli szukasz autentycznego smaku Beskidów, to jest właśnie ten przepis, który musisz wypróbować!
