Źródełko św. Wita, ukryte w malowniczych okolicach Jeziora Żywieckiego, to miejsce owiane tajemnicą i pełne historii. Od czasów pogańskich, gdy stała tu świątynia bogini Żywii, przez epokę Jana Kazimierza, aż po współczesność, źródło to przyciągało ludzi w poszukiwaniu ukojenia i zdrowia. Przekonaj się, co sprawia, że woda z tego miejsca wciąż budzi zainteresowanie i dlaczego warto tu zajrzeć, spacerując po Beskidach.
- Legenda o źródełku św. Wita i jego uzdrawiającej wodzie
- Historia kaplicy św. Wita – od Jana Kazimierza po Jezioro Żywieckie
- Jak trafić do źródełka św. Wita nad Jeziorem Żywieckim?
- Źródełko św. Wita dziś – miejsce modlitwy, legend i spacerów
Legenda o źródełku św. Wita i jego uzdrawiającej wodzie
W dawnych czasach, na terenach dzisiejszego Żywca, w miejscu zwanym Lipiem, biło źródło, które według miejscowych podań miało niezwykłe właściwości. Historia tego miejsca sięga czasów przedchrześcijańskich, kiedy to istniała tam świątynia poświęcona słowiańskiej bogini Żywii – patronce życia, wody i płodności. Wierzenia pogańskie mówiły, że wody z Lipia były darem bogini, niosącym zdrowie i pomyślność.
Wraz z nadejściem chrześcijaństwa dawny kult bogini ustąpił miejsca legendzie o świętym Wicie – męczenniku chrześcijańskim, którego przypisywano uzdrawiającą moc wody bijącej w tym miejscu. Według podania, to właśnie św. Wit miał mocą swojej wiary pobłogosławić źródło, czyniąc je miejscem cudów.
Najstarsze pisane wzmianki o źródełku pochodzą z XVII wieku i zostały opisane w „Dziejopisie Żywieckim” przez Andrzeja Komonieckiego. Kronikarz opisał niezwykłą historię, według której w 1669 roku w Żywcu przebywał po abdykacji król Jan Kazimierz Waza. Władca, ciężko chory, miał odnaleźć ukojenie właśnie dzięki wodzie ze źródełka św. Wita. Obmywanie wodą przyniosło mu ulgę i zdrowie, co wpłynęło na rozgłos tego miejsca w całej okolicy.
Źródło zyskało wówczas sławę jako miejsce, gdzie woda uzdrawia zarówno ludzi, jak i zwierzęta. Kroniki opowiadają, że woda była wykorzystywana do leczenia chorób oczu, skóry oraz przewlekłych dolegliwości. Znajdowała swoje zastosowanie nie tylko w medycynie ludowej, ale również w codziennym życiu okolicznych mieszkańców.
Legenda mówi, że woda zawdzięcza swoje niezwykłe właściwości boskiej ingerencji. W jednym z przekazów pojawia się motyw św. Wita, który miał uderzyć włócznią w skałę, z której wytrysnęło źródło. To wydarzenie było postrzegane jako cud, a sama woda zyskała opinię „boskiego daru”.
Przez stulecia źródełko przyciągało pielgrzymów i podróżnych, którzy wierzyli w jego moc uzdrawiania. Nawet dziś, mimo upływu lat i zmieniających się czasów, woda bijąca w tym miejscu cieszy się uznaniem wśród lokalnej społeczności i przyjezdnych. To nie tylko miejsce o bogatej legendzie, ale także symbol wiary w siłę natury i cudów.
Historia kaplicy św. Wita – od Jana Kazimierza po Jezioro Żywieckie
Kaplica św. Wita, niegdyś wznosząca się w Starym Żywcu, ma historię, która splata się z legendami o uzdrawiającym źródełku i dziejami króla Jana Kazimierza. Jej losy odzwierciedlają burzliwe zmiany w regionie, a jej obecność – choć już tylko w pamięci – jest nadal ważnym symbolem dla mieszkańców Żywiecczyzny.
Drewniana kaplica z fundacji Jana Kazimierza
Historia kaplicy zaczyna się w 1669 roku, kiedy po abdykacji król Jan Kazimierz Waza zamieszkał w Żywcu. Według zapisów Andrzeja Komonieckiego w „Dziejopisie Żywieckim”, władca w tym czasie zachorował i znalazł ukojenie dzięki wodzie z uzdrawiającego źródełka. W dowód wdzięczności dla św. Wita, patrona źródła, rozkazał wznieść drewnianą kaplicę.
Kaplica miała być miejscem modlitwy i pielgrzymek, a jej lokalizacja przy źródle sprawiła, że szybko stała się ważnym punktem kultu religijnego. Była to prosta, drewniana budowla, otoczona ocembrowaną studnią, a w pobliżu znajdowała się Boża Męka – krzyż, który jeszcze wcześniej stał w tym miejscu.
Murowana kaplica z XIX wieku
Z biegiem lat drewniana kaplica zaczęła ulegać zniszczeniu. W 1869 roku zdecydowano o budowie nowej, murowanej kaplicy. Powstała ona w stylu neogotyckim z elementami neoromanizmu, według projektu Karola Pietschki. Nowa budowla była znacznie trwalsza i bardziej reprezentacyjna. Kaplica miała wysoką wieżyczkę i ozdobne detale, które podkreślały jej sakralny charakter.
Co ciekawe, kaplica stała się symbolem lokalnej społeczności. Stylizowany wizerunek tej budowli znalazł się nawet na pieczęciach gminy Stary Żywiec, które były używane od lat 80. XIX wieku aż do 1929 roku.
Wizytacja Karola Wojtyły i zniszczenie kaplicy
W 1964 roku kaplicę odwiedził kardynał Karol Wojtyła, późniejszy papież Jan Paweł II, podczas wizytacji parafii żywieckiej. Było to jedno z ostatnich ważnych wydarzeń związanych z kaplicą, zanim rozpoczęto prace nad utworzeniem Jeziora Żywieckiego.
Podczas budowy zbiornika wodnego kaplica znalazła się na terenach przewidzianych do zalania. W związku z tym w 1964 roku została zburzona. Źródełko przeniesiono w inne miejsce, a pierwotna lokalizacja kaplicy zniknęła pod wodami nowego jeziora.
Dziedzictwo kaplicy św. Wita
Choć kaplica już nie istnieje, jej historia wciąż żyje w pamięci mieszkańców. Legenda o uzdrowieniu króla Jana Kazimierza i uzdrawiających mocach źródła nadal przyciąga zainteresowanie. Dziś miejsce, gdzie bije źródełko św. Wita, jest odwiedzane przez pielgrzymów i turystów, którzy chcą poczuć ducha dawnej kaplicy i jej niezwykłej historii.
Kaplica św. Wita pozostaje symbolem wiary i tradycji regionu, przypominając o czasach, kiedy legendy i historia łączyły się w jedno, tworząc wyjątkowy obraz Żywiecczyzny.
Jak trafić do źródełka św. Wita nad Jeziorem Żywieckim?
Źródełko św. Wita w Żywcu to miejsce owiane legendami, znane z uzdrawiających właściwości wody. Aby tam dotrzeć, można skorzystać z różnych środków transportu.
Samochodem:
-
Z centrum Żywca: Kierujcie się ulicą Krakowską (droga wojewódzka nr 946) w stronę Suchej Beskidzkiej. Po około 2 km skręćcie w lewo w ulicę Osiedle Na Wzgórzu, a następnie ponownie w lewo w ulicę Świętego Wita. Po krótkim odcinku dotrzecie do Lasku św. Wita, gdzie znajduje się źródełko.
-
Z Katowic: Podążajcie trasą DK1 i A1 w kierunku Żywca (około 88 km). W Żywcu wjedźcie na drogę wojewódzką nr 946 i kontynuujcie zgodnie z powyższymi wskazówkami.
Pieszo:
- Z centrum Żywca: Spacer rozpocznijcie od Rynku, kierując się na południe w stronę ulicy Zamkowej. Następnie przejdźcie przez Park Zamkowy i kontynuujcie wzdłuż rzeki Koszarawy. Po minięciu kładki na rzece, podążajcie ścieżką prowadzącą do Lasku św. Wita. Cała trasa to około 2,5 km, co zajmie Wam około 30-40 minut.
Komunikacją miejską:
- W Żywcu kursują lokalne autobusy, jednak najdogodniej jest skorzystać z taksówki lub aplikacji transportowych, aby dotrzeć bezpośrednio w pobliże źródełka.
Współrzędne GPS:
-
Szerokość geograficzna: 49.707509
-
Długość geograficzna: 19.203347
Pamiętajcie, że okolica źródełka to teren leśny, więc warto zaopatrzyć się w odpowiednie obuwie i przygotować na spacer po naturalnym podłożu.
Źródełko św. Wita dziś – miejsce modlitwy, legend i spacerów
Źródełko św. Wita nad Jeziorem Żywieckim to miejsce, gdzie historia i legenda splatają się w jedną opowieść. Chociaż oryginalne położenie źródła zostało zmienione w latach 60. XX wieku z powodu budowy Jeziora Żywieckiego, jego duch przetrwał, a bijąca woda nadal przyciąga mieszkańców i turystów.
Dziś źródełko znajduje się w Lasku św. Wita, z dala od miejskiego zgiełku. Otoczone przyrodą, jest miejscem idealnym zarówno dla tych, którzy chcą odnaleźć chwilę wyciszenia i modlitwy, jak i dla miłośników spacerów i odkrywania lokalnych ciekawostek. Czysta woda, bijąca z głębi ziemi, nadal uchodzi za cudowną, przypisywaną św. Witowi – patronowi uzdrowień.
Miejsce modlitwy i wiary
Źródełko św. Wita to przede wszystkim miejsce kultu. Wierni odwiedzają je, by modlić się o zdrowie i pomyślność, a wielu z nich wierzy w moc uzdrawiającą wody. Wokół źródełka często spotkać można symboliczne znaki wiary, takie jak pozostawione różańce, świeczki czy kwiaty. Chociaż kapliczka, która niegdyś stała w pobliżu, nie przetrwała, pamięć o niej nadal żyje w opowieściach mieszkańców.
Spacer w otoczeniu natury
Lasek św. Wita to również doskonałe miejsce na spacer. Otaczające źródełko drzewa i ścieżki sprzyjają wyciszeniu i kontaktowi z naturą. Spacerując wśród zieleni, można łatwo poczuć atmosferę dawnych czasów i wyobrazić sobie, jak ważnym miejscem dla mieszkańców Żywiecczyzny było to źródło.
Miejsce spotkań legend i historii
Legendy o cudownych uzdrowieniach, od tych związanych z królem Janem Kazimierzem po niezliczone opowieści mieszkańców, nadają źródełku wyjątkowy charakter. To nie tylko miejsce fizyczne, ale także duchowe centrum lokalnych tradycji i wierzeń. Nawet współczesne pokolenia przyjeżdżają tu, by napić się wody lub zabrać ją ze sobą jako symbol ochrony i zdrowia.
Dlaczego warto odwiedzić?
Źródełko św. Wita to idealne miejsce dla każdego, kto chce połączyć duchowość, historię i kontakt z przyrodą. Spacer po Lasku św. Wita, oddech świeżym powietrzem i chwila przy źródełku mogą stać się niezapomnianym przeżyciem, niezależnie od tego, czy szukacie wyciszenia, czy po prostu ciekawostek z regionu.
Dziś to nie tylko punkt na mapie, ale także symbol Żywca, który od wieków łączy mieszkańców i pielgrzymów w jednym celu – poszukiwania harmonii, zdrowia i wiary w cuda natury.